اُنار روستایی است از توابع دهستان لاهرود در بخش مشکین شرقی شهرستان مشگینشهر استان اردبیل ایران. این روستا در ۲۴ کیلومتری مشگینشهر واقع شدهاست.
مردم
روستای انار در ۲۴ کیلومتری مشکین شهر واقع شدهاست. مردم آن به زبان ترکی سخن میگویند و پیرو مذهب اثنی عشری هستند. قدمت این روستا به دورههای بسیار دیرینه میرسد،
روستای اونار جزو بخش مشکین شرقی می باشد که از شمال غربی به شهر لاهرود ، از شمال به شهر فخر آباد ، از مشرق به روستاهای الوار (علی آباد) و کوئج و قوزولو ، از مغرب به زمینهای لاهرود و از جنوب به روستای بندلو( بنه لر) محدود است .
کوه سبلان در جنوب این روستا واقع شده و از لحاظ آب و هوائی بر روستا تاثیر مستقیم دارد .
اونار چایی که از کوه سبلان سرچشمه می گیرد بعد از عبور از روستای شاطر گنبدی و داش کسن و بندلو زمین های وسیع اونار را آبیاری کرده و طبیعتی منحصر به فرد به این منطقه می بخشد
جمعیت
براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمععیت آن ۱۷۸۶ نفر (۴۶۵ خانوار) بودهاست.
از تاریخ دقیق ساکن شدن مردمان اونار در این منطقه اطلاعاتی در دست نیست . ولی بررسی های که انجام دادیم متوجه شدیم ، حداقل ۸۰۰ سال قبل اینجا شهر بوده است ، حالا چقدر قبل تر از این تاریخ هم شهر بوده است معلوم نیست . می توان با استناد به کشفیات باستان شناسی که در منطقه مشکین شهر و اونار انجام شده است گفت که قدمت این روستا به قبل تر از میلاد مسیح و شاید هم دور تر از این تاریخ برگردد . (۳) انار بضم همزه و تخفیف نون و الف و راء شهرستان کوچکی است دارای آبها و بستانها از نواحی آذربایجان که میان آن و اردبیل ۷ فرسخ در کوه را می باشد ( فاصله است ) . بیشتر میوه های اردبیل از آنجا تامین می شود . این منطقه جزء ولایت بیشکین به حساب می آید .
وجه تسمیه
نام این روستا در کتاب نزهت القلوب حمدا… مستوفی به ضمّ «ُـ» آمدهاست. نام «اَنار» با فتحه، که در اسناد مکتوب به کار برده میشود غلط املائی است. گفته میشود وجه تسمیه نام «اونار» بدان علت است که در این روستا چندین آسیاب آبی وجود داشته که آثار آنها هنوز هم پا بر جاست و اهالی این روستا و روستاهای اطراف برای آرد کردن گندم خود از این آسیابهای آبی استفاده میکردهاند و چون در زبان ترکی به آرد «اون» گفته میشود، استعمال کلمه اوننار (آردها) سبب نامگذاری این روستا بودهاست.
جاذبههای گردشگری و تاریخی
این روستا از اوایل اسلام تا دوران معاصر آثار فرهنگی بی شماری به چشم می خورد از آن جمله قلعه بربر، قبرستان اسلامی (با سنگ افراشته و سنگ قبرهایی در اشکال و خطوط مختلف به نام پیر)، درخت کهن سال چنار به نام (بابا چنار) با بیش از ۱۲۰۰ سال قدمت در مرکز روستا و تپه های باستانی متعدد. در صورت ساماندهی قبرستان تاریخی اونار و جمع آوری سنگ قبرها و کتیبه های پراکنده درآن محوطه و تبدیل به موزه روباز و همچنین احیاء دیگر آثار موجود در آن منطقه از قبیل قلعه بربر و امامزاده سیدجعفر واقع در مدخل روستا و نیز اهتمام به جنگل دره اونار در جهت توسعه و تبدیل آن به پارک جنگلی می توان این منطقه را به عنوان یک مکان توریستی و گردشگری مهم به حساب آورد.
آثار باستانی وتاریخی دهکده اونار
۱-مقبره سید جعفر
۲ـ سنگ افراشته
۳ـقبرستان تاریخی
۴ـ چنار کهنسال
۵- قلعه بربر
۶ـ مسجدجامع
۷ـ مسجدحضرت علی
۸ـمسجدابراهیم آباد
دو سنگ قبر افراشته با ارتفاع ۱۶۲ سانتیمتر
در زیر سنگ نوشتهها، محراب و در بالای لچک آن دو گل هفتپر نقش یافته است. در بالای نبشتهها ساقه و در بالای آن کلاهکی با ۱۲ترک، شبیه کلاه دراویش وجود دارد، و شهادتین با کلام علی خلیفآ الله منقور است. بر روی سنگ قبرهای این گورستان، نشانههایی مانند ستاره شش پر، چکش ساده و مثل آن دیده میشود. در گورستان قدیمی انار آثار بسیار باستانی فالیک نیز وجود داردکه بیشتر آنها تخریب شدهاند. در همین گورستان پیکرههای قوچ سنگی در اندازههای بزرگ و کوچک به جا مانده است. نظام کشاورزی و آبیاری این روستا نیز بسیار جالب توجه است.
دیدار از این روستا نه تنها شگفتیهای فرهنگی دوران تاریخی بسیار دور را باز مینماید، کوهستان زیبای سبلان را نیز در چشمانداز بیننده قرار میدهد
قلعه بربر روستای انار
شغل اکثر اهالی کشاورزی و دامداری می باشد.
از میوه های به نام این روستا میتوان به گیلاس و سیب اشاره کرد به خصوص در فصل اردیبهشت و خرداد که درختان شکوفا گشته اند این روستا منظره بهشتی به خود میگیرد.
این روستا دارای مرکز مخابرات قدیمی می باشد.
آرامگاه مطهر سید جعفربن موسی کاظم (ع) در شمال خاوری روستای انار از توابع بخش مشگین خاوری واقع شده است. در سال های پیش از ۱۳۰۰ هجری شمسی این مکان مقدس عبارت بود از یک قبر مطهر که بر روی آن اتاقکی گلی بنا کرده بودند تا این که یکی از ریش سفیدان متنفذ روستای انار به نام حاج کامران باغ های هم جوار این بنا را که متعلق به خودش بوده، بر آن افزوده و این اتاقک کوچک گلی را به بنایی زیبا که بر روی آن گنبدی زیبا است، تبدیل نمود و چندین سال بعد سقف آن را که با چوب و تخته ساخته شده بود، بازسازی نموده و بنای کنونی را ایجاد کرد. در بالای محراب امام زاده تاسیس بنای فعلی را سال ۱۳۰۰ شمسی نوشته اند. در حال حاضر امام زاده سید جعفر (ع) در وسط یک باغ سرسبز وسیع و زیبایی قرار گرفته است. این امام زاده مسجدی بزرگ دارد که دارای سه درب است. قبر شریف امام زاده سید جعفر (ع) در ضلع جنوب خاوری مسجد قرار گرفته که در بالای آن بر سقف مسجد گنبدی بزرگ بنا شده است. تا سال ۱۳۷۶ صندوقچه ای چوبی بر روی قبر قرار داشت اما از آن سال به بعد از بابت نذورات امام زاده، ضریح مشبک آلومینیومی تهیه شده و بر روی قبر سید بزرگوار قرار داده اند و روی خود قبر نیز پارچه ای سبز رنگ پهن کرده اند. در مدخل صحن امام زاده زیارت نامه ای نصب شده است که هر زیارت کننده طبق آداب زیارت ابتدا این زیارت نامه را می خواند آن گاه وارد حرم می شود.
این روستا از روستاهای تاریخی ایران به شمار میرود که اخیراً به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری در استان اردبیل تعیین شدهاست. روستای اونار بر روی تپهای ساخته شده که در دو سوی آن رودخانه «اونارچای» جاری است و بر اثر آبیاری این رودخانه، باغهای سرسبز و مراتع دلانگیزی در خود روستا و اطراف آن بوجود آمدهاست. رودخانه اونارچای از دامنه کوه سبلان سرچشمه میگیرد و غیر از باغات و مراتع روستای اونار زمینهای چند روستای اطراف را هم سیراب میکند.
نظام کشاورزی و آبیاری این روستا نیز بسیار جالب توجهاست. دیدار از این روستا نه تنها شگفتیهای فرهنگی دوران تاریخی بسیار دور را باز مینماید، کوهستان زیبای سبلان را نیز در چشمانداز بیننده قرار میدهد.
در این روستا آثار متعدد تاریخی از جمله: «قبرستان پیر بابا”»، «درخت چنار»، «قلعه بربر» و تپههای تاریخی: «ال له ور»، «سللاخ خانه» و «مصلی» و «دیده بان» وجود دارد. «مقبره سید جعفر» از نوادگان امام موسی کاظم نیز در این روستا قرار دارد.
گورستان انار
در روستای انار گورستانی تاریخی وجود دارد که سنگ قبرهای متنوع آن از نظر شکل و جنس و نبشتههای متعدد جالب توجهاست. زیباترین این سنگها عبارتند: از یک جفت سنگ قبر افراشته به ارتفاع ۱٫۶۲ متر که دارای نبشتهای است. در زیر سنگنبشتهها محراب است و در بالای لچک آن دو گل هفتپر نقش یافتهاست. در بالای نبشتهها ساقه و بالای آن کلاهکی با ۱۲ ترک، شبیه کلاه دراویش وجود دارد، و شهادتین با کلام «علی خلیفهاللّه» منقور است. روی سنگ گورهای موجود در این گورستان نشانههایی همچون ستاره ششپر، تصویر چکش ساده و جز آن دیده میشود. در گورستان قدیمی انار آثار بسیار باستانی فالیک نیز وجود دارد که بیشتر آنها تخریب شدهاند. در همین گورستان پیکرههای قوچ سنگی در اندازههای بزرگ و کوچک به جا ماندهاست.
روستای انار به دلیل موقعیت جغرافیایی از مناظر بکر و دیدنی برخوردار است. تاریخ قدیمی این روستا موجب توجه بسیاری از گردشگران و البته سودجیان و سوداگران گنج قرار گرفته است.
متاسفانه اطلاعات بیشتری در مورد روستای تاریخی و دیدنی انار به دست نیاوردیم
از دوستان و همکارانی که می توانند اطلاعات مفیدی در این زمینه برای نشر ارائه دهند خواهش میکنیم از طریق تماس با ما در سایت یا کانال تلگرامی ما را در جریان بزارن .
با تشکر
کانال خبری مشگینه نیوز
https://telegram.me/Hamed_xiavi