نوشته های مرتبط
معرفی روستای کوجنق
کوجنق روستایی است که در استان اردبیل، شهرستان مشگینشهر، بخش مرکزی، دهستان دشت قرار دارد. کوجنق ازدهستان دشت – بخش مرکزی درهیجده کیلومتری شمال غربی شهرستان مشگین شهردرمجاورت پیوندرودخانههای اهر چایی ومشگین چایی واقع شده است. این روستا با۴۶۸۰هکتار وسعت از جنوب به روستاهای مزرعه جهان – ینگجه – خانبازو اهل ایمان ازشمال به ساریخانلو وصاحبدیوان ازشرق به آبادیهای قره باغلار- قصابه – احمدبیگلو – گیللر – وحبشی و از غرب به روستاهای خانکندی (شیرین کندی)- جلایر- بال قشلاقی (آتمیانلو) وقشلاقات اهر محدود میشود. اهالی باور دارنددرقدیم با بدوستان هممرز بوده است. راه ارتباطی این روستابا مشگین شهر آسفالت بوده که اهالی پس ازگذر از آبادیهای قره باغلار- قورت تپه – وپریخان با مشگین شهر ارتباط پیدا میکنند. ویک جاده شنی تحت عنوان راه مزارع کوجنق را در دهستان شعبان به جاده اصلی اهر – مشگین مربوط میسازد.
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیت این روستا ۲۴۵۷ نفر با ۶۸۱ خانوار بودهاست؛ که از این تعداد ۱۲۵۲ نفر مرد و ۱۲۰۵ نفر زن است
کوجنق یکی از روستا های تاریخی و قدیمی شهرستان مشکین شهر است . که از پیکره خشک و نابود شده شهر باستانی اورامی (وراوی ) جوانه زده و در برابر حوادث طبیعی و تاریخی روزگار مقاومت کرده وتا به امروز به حیاط خود ادامه داده ویکی از کانون های تاریخی منطقه است که آثار باستانی زیادی را در دل خود جای داده است . هر چند که اطلاعات در مورد پیشینه تاریخی و حوادث این دیار کهن دردست نیست ولی به جرأت می توان گفت سابقه تاریخی و قدمت این منطقه بیش از مشکین شهر است . وجود اثار و اسامی نظیر : شهر باستانی اورامی (وراوی ) ، آران ، آل پنجه سی با آثاری از انسان های اولیه و قبل از تاریخ ، قره قالا (با قدمت هزاره قبل از میلاد ) ، آق قلعه ، قبور گبر ها ، (گور قبری ) ، قبور خمره ای مربوط به دوره اشکانی که در تمام نقات این روستا پراکنده است ، پی دیواره هایی با آجر قرمز رنگ ملک اوجاقی ( دوره ساسانی ) ، تکه سفال های ساده رنگی و نقوش دار دوره اسلامی و تندیس قوچ ها (سنگ قبرها ) دوران فرمانروایی قراقویونلو و آق قویونلوها در قبرستان تاریخی روستای کوجنق این ادعا را ثابت می کنند و گویای سابقه تاریخی این منطقه بوده و حکایت از رونق و آبادانی این منطقه در دوره های مختلف تاریخ دارند . متاسفانه بسیاری از این آثار با ارزش تاریخی به علت بی توجهی مسئولین و اهلی تخریب شده و یا به تاراج رفه است ، بطوری که در چند سال اخیر ، افراد سود جو و ضد فرهنگ تعداد زیادی از این آثار با ارزش از قبیل تندیس قوچ ها ، سنگ نوشته ها ، سانجی داشی و… واقع در دوقبرستان تاریخی و اسلامی را به امید این که در داخل آن ها گنج و طلا است – به یغما برده و شکسته اند یا اهالی به علت عدم آگاهی از ارزش باستانی و تاریخی آن ، آنها را تکه تکه کرده ودر پای دیوار ها به کار گذاشته اند و تمام قبر های گوور (گبرها) پراکنده در منطقه را زیر و رو کرده و از بین برده اند .
متاسفانه در کتاب های تاریخی قدیمی و جدید به این منطقه کمتر اشاره شده است .
درحالیکه هر گوشه این منطقه نشانه هایی ازتمدن ناشناخته واسنادی مبهم را در خود جای دارد که همچنان دست نخورده زیر خاک مدفون است و هر جا را بیل و کلنگ به هم می زنی سندی پیدا می شود که می تولند زاویه های تاریک یک تمدن قدیم را روشن سازد . اگر روزی مطالعات و حفاری اصولی تر و وسیع تر توسط باستان شناسان در این منطقه صورت گیرد ، می تواند بر شناساندن تمدن این دیار سود مند باشد .
کوجنق در طول تاریخ ، حوادث تلخ و ناگواری را متحمل شده و همیشه به علت استراتژیکی و موقعیت سوق الجیشی ، ماوا و پناهگاهان برای قهرمانان و دلاورمردان آذربایجان شده و این منطقه سالیان متمالی شاهد جنگ بابک قهرمان آذربایجان با خلفای عباسی بوده است و بابک در طول مبارزات بیست ساله خود از قره قالا و آق قالا کوجنق به علت نزدیکی با قلعه ارشق . نقدوز به عنوان یکی از پایگاه اصلی استفاده کرده است .
در جریان جنگ جواد خان با قوای روسی کوجنق به علت موقعت سوق الجیشی محل استقرار جواد خان بوده است « ملاقات و مذاکره جواد خان با ژنرال روسی بنام پول کوینگ (فیلدارف) در این قریه بوده است » جواد خان به مدت ۹ ماه در این منطقه با بیگانگان جنگید و آن ها را شکست داد
« جواد خان با افراد رازدار و امین این روستا ارتباط نزدیک داشت از جمله این افراد : کربلایی عباد ، کربلایی همت ، کربلایی فرج و شیر علی پدر کربلایی اسکندر که همگی با پای پیاده به زیارت سالار شهیدان مشرف شده و چهره بر آستان کربلا سایده بودند ، جواد خان در تشریف فرمایی به روستای کوجنق ، اسبش ظاووس یا قمر را در وسط دو کوه نگه می داشت و برای تجسس و برسی و تحقیق و حصول اطمینان با بالای کوه می رفت و بعد وارد روستا می شد و الان هم یکی از کوه ها به جواد داغی موسوم است . همچنین خبر حمله امیر ارشد در کوجنق به جواد خان می رسد . خواهر جواد خان « سرانداز خانم » جنازه برادرش جواد خان راٍ در تاریخ ۱۳۲۶ در این آبادی به آغوش می گیرد و به اهالی کوجنق می گوید شما در هر زمان حافظ و نگهبان این شیر مرد بوده اید . در نهایت از اهالی روستا از سمیم قلب تقدیر و تشکر می کند »
گورستان کوجنق مربوط به دوره اشکانیان است و در شهرستان مشکین شهر، بخش مرکزی، دهستان دشت، روستای کوجنق واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۹۳۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در مورد نام روستای کوجنق که چرا به این نام مشهور می باشد عقاید ونظرات متعدد است که دراینجا به چهارنظریه بنا به نقل قول اهالی اشاره می شود .
-ریش سفیدان سینه به سینه نقل می کنند در روزگاران قدیم حاکم شهر باستانی اورامی در قره قالا زندگی می کرد که در محل فعلی روستا باغ بزرگ وبا شکوهی داشت این باغ متعلق به دختر حاکم بنام کو جه نه بود که به ان کوجه نه باغی می گفتند با گذشت زمان وبنا به دلایل نامعلوم این باغ از بین می رود ومردم از اطراف می ایندودرآنجا ساکن می شوند بدین طریق نام روستا کوجه نه گذاشته می شود.
-گویند که درزمان شاه طهماسب اول دختر یکی از درباریان بنام گویچک ننه به عقد یکی از سر کرده های مقیم کوجنق آن زمان در میاید واین روستا در دربار به روستای گویچک ننه معروف می شود وبه مرور زمان وتحریفات لفظی وزبانی به گویچنه وکوجه نه موسوم می گردد.
-عده ای هم عقیده بر آن دارند به علت وجود گنج زیاد- موقعیت سوق الجیشی واستراتژیکی این منطقه در طول تاریخ به کوه گنج – کوی جنگ- کوه جنگ مشهور بوده است که با گذشت زمان این روستا به کو جنق مشهور می شود .
-عده ای می گویند چون در روزگاران گذشته اهالی این روستا بنا به دلایلی مانند گرمای بیش از حد هوا -کمبود آب- چرانیدن احشام وجمع آوری محصولات در اواخر فصل بهار به منطقه سر سبزوخرم وباصفای گوزدک کوچ می کردند وروستا خالی از سکنه می ماند که به این وضعیت کوونچیلیک می گفتند بخاطراین وضعیت وکوچندگی اهالی این روستا به کوچنی ویا کوچری معروف شده وبه مرور زمان به کوجه نه تغییریافته است.
-کوجنق درگویش محلی کوجه نه تلفظ می شود که درهیچ یک از لغت نامه هاواعلام معتبر فارسی ـترکی وعربی درج وریشه یابی نشده است به احتمال زیاد این اسم یک کلمه ی باستانی است که ریشه درتاریخ این منطقه دارد ودرگذر زمان اصالت خود راحفظ کرده وسینه به سینه به یادگار مانده ودر مراحلی ازتاریخ به علت سختی درتلفظ ونوشتار به کوجنق تغییر یافیه است و آنچه ازقرائن برمی آید دردوره ای ازتکامل زبان پسوند-ً ق به اسم بعضی از روستاها اضافه شده است مثل جبدرق- تبنق-
ايلانلي داغ
کوه ايلانداغي(کوه مار) از طرف شمال غربي به روستاي کوجنق، ازشمال به روستاي توبنق و هيللي، از شرق به جاده آسفالته مشکينشهر به روستاي جبدرق(جبي درهسي) واز جنوب نيز به روستاي قره باغلار محدود ميشود. ايلانلي کوهي است با ابهت که دنيايي از اسرار در دل آن نهفته است. در پاي کوه، سنگ افراشتهايي وجود دارد که دور نماي آنها فوق العاده جذاب و ديدني است.در بالاي اين کوه در قسمت شمالي آن جاي آتشکدهاي است که گذشت زمان آن را به صورت تلي از خاک درآورده است. اين آتشکده در وسط تخته سنگهاي بزرگي به ابعاد ۱۰*۱۰ متر احداث شده که پي ديوارهاي آن با آجرهاي قرمز رنگ و به عرض۷۰ سانتيمتر امروز نيز به چشم ميخورد. ملات به کارفته در آن از ساروج و آهک بوده و در ساختمان آن از آجرهايي به ضخامت ۸ سانتيمتر و طول و عرض ۳۰ سانتيمتر استفاده شدهاست و در بعضي جاها طول عرض آجرها به ۳۴ سانتيمتر نيز ميرسد.
کوجنق درمنطقه کوهستانی در ته دره اهر چایی بنا شده است و ارتفاع آن از سطح دریا در بالاترین نقطه ۱۱۰۰متر ودر پایین ترین نقطه۹۰۰ متربوده وبه علت قرار گرفتن در کنار رودخانه و بین کوههای نسبتامرتفع دارای آب وهوای گرم در تابستان وآب وهوای سرد درزمستان است دوره گرمادراین منطقه بیشتر از دوره سرما است.به همین خاطر به این منطقه آران(گرمسیر)می گویندوروزهای یخبندان آن سه ماه از اول آذرتاآخربهمن می باشد.
اين روستا دردوطرف رودخانه پراكنده شده است وبه وسيله پل عظيمي شش دهانه كه درسال ۱۳۶۵ بوسيله اداره راه وترابري بر نقطه پيوندرودخانه اهرچايي ومشگين چايي احداث شده باهم ارتباط دارند
معدن
دریک کیلومتری جاده کوجنق – ساریخانلو دردره ای باصفا بنام قاخورت دره سی منطقه ای است بنام معدن. اطلاق معدن به این منطقه مربوط به زمان استخراج اورانیوم درسالهای ۱۳۵۶و۱۳۵۷نیست بلکه از روزگاران قدیم به این منطقه معدن گفته می شود این مکان دارای معادن غنی ازاورانیوم-گوگرد-گچ وپوکه می باشد که اهالی منطقه درقدیم ازگوگردبرای ازبین بردن حشرات موذی وازپوکه آن درساختمان سازی ستفاده می کردندوگچ تحریر مدارس روستاهای منطقه دو دهه ی قبل ازاین مکان تامین می شد.درسالهای۱۳۶۵و۱۳۵۷اکیپی ازکارشناسان مهندسان کشورهای اسپانیا -آرژانتین-آمریکاوایران با امکانات پیشرفته دراین مکان کارمیکردندوبنابه مشاهده عینی اهالی واسنادومدارک معتبر اورانیوم از این معادن استخراج می نمودند که با شروع انقلاب اسلامی انها کارشان را تعطیل کرده وبه کشورهای خود بر گشتنداحتمالا تشعشعات ناشی از مواد رادیو اکتیو معدن به علت عدم رعایت اصول ایمنی پس از بهره برداری ان موجب شیوع انواع بیماریها از جمله سرطانهای مختلف در بین اهالی منطقه شده است که به یقین می توان گفت که مرگ ومیر ناشی از سرطانی در این منطقه بالای ۹۰درصد می باشد وقبل از استان شدن اردبیل چندین مورد بازدیداز طرف علوم پزشکی تبریز از محل معدن به عمل امده وقراربود که این محل به عنوان محوطه ممنوعه اعلام ومحصور شود که متاسفانه پس از گذشت چندین سال این طرح بلا تکلیف مانده است وسالهاست که اقدام واهتمام مسئولین ومتخصصین دلسوزرا می طلبد.
روستای کوجنق با۴۶۸۰هکتار وسعت بزرکترین آبادی مشگین شهر ویکی از غنی ترین ومستعد ترین منطقه برای کشاورزی ودامداری است .شغل عمده اهالی کشاورزی ودامداری بوده وعده ای نیز به خدمات اداری ودولتی مشغولند .کشت غلات در کوجنق به دو صورت ابی ودیمی انجام می گیرد آب زراعی قسمتی از زمینهای این روستا از اهر چایی ومشگین چایی وبخشهای دیگر ان از طریق حق آبه از آوارسی وآغچالی چایی که تا پایان فصل بهار جاری است تامین می شود .کوجنق از نظر تولید برنج محلی بنام اش دوگوسی (چامپا)در منطقه مقام اول را دارد .
براساس آخرین سر شماری خانه بهداشت در سال۱۳۸۱کوجنق دارای ۵۴۱خانوارو۲۶۴۱نفرجمعیت بوده که میانگین جمعیت خانواده ها بطور متوسط ۵نفراست.در طول هشت سال دفاع مقدس تعداد۳۰۰نفر از مردان غیور این آبادی به جبهه های جنگ اعزام داشته که از این تعداد بسیجی ۱۰نفر شهیدیک نفر آزاده و۲۵نفرجانبازتقدیم انقلاب اسلامی ووطن نموده است .
متاسفانه اطلاعات بیشتری در مورد روستای کوجنق به دست نیاوردیم
از دوستان و همکارانی که می توانند اطلاعات مفیدی در این زمینه برای نشر ارائه دهند خواهش میکنیم از طریق تماس با ما در سایت یا کانال تلگرامی ما را در جریان بزارند .
با تشکر
کانال خبری مشگینه نیوز
https://telegram.me/Hamed_xiavi
شماره تماس :
۰۹۱۴۹۸۸۴۴۱۷ اسماعیل مهدی اوغلی
